Kanser Hastalarına Söylenmemesi Gereken 10 Şey
Kanser hastası olmak kişiyi bedensel olduğu kadar psikolojik açıdan da etkilemektedir. Kanser hastalarının aile ve sosyal çevreden destek görmeleri yaşadıkları zorluklarla baş edebilmelerini güçlendirir. Ancak hasta yakınları bu süreçte hem kaygılı oldukları hem de nasıl davranacaklarını bilmedikleri için bazen yanlış tutumlar gösterebilmektedirler. Kanser hastası olan yakınınıza destek olmaya çalışırken kullanmamaya dikkat etmeniz gereken bazı cümleler şunlardır:
“Güçlü olmaya çalış, her şey yoluna girecek merak etme!”
Yakınınızın kanserle mücadele ederken her zaman güçlü olabilmesi mümkün olmayabilir. Bunun yerine, süreç içerisinde zorlandığı zamanlar olabileceğini kabul etmek ve güçsüz hissettiğinde yanında olabilmek ona daha iyi gelecektir.
“Seni anlıyorum”
Onun nasıl hissettiğini tam olarak bilemezsiniz. Bunu söylemek yerine istediği zaman onu dinleyebileceğinizi ifade etmeniz yeterlidir.
“İyi düşünmeye çalış, stres yapma!”
Kanser olan yakınınızın her zaman olumlu düşünmesi mümkün değildir. Moralinin bozuk olduğu ve psikolojik olarak zorlandığı zamanlar olabilir. Onun moralini bozan faktörlerin neler olduğu hakkında yakınınızı konuşmaya teşvik etmek daha faydalı olacaktır.
“Geçen gün televizyonda kanser için bitkisel bir ilaç çıktığını gördüm…”
Her duyduğunuz bilgiyi hastaya aktarmanız daha çok endişelenmesine ve öfkelenmesine neden olabilir. Kulaktan duyma bilgilerle hastanın kafasını karıştırmak yerine süregelen tedavisi konusunda desteklemek daha doğru olacaktır.
“Zaten artık herkes kanser oluyor”
Genellemeler yapmaktan kaçının. Hastanın bulunduğu durumu hafife alacak sözler söylemeyin çünkü hasta kendisini avutmak için böyle söylediğinizi, bunun aslında gerçekçi olmadığını düşünecektir.
“Üzülme, saçların yine uzar”
Kemoterapi tedavisinin en önemli yan etkilerinden birisi de bazı hastalarda saçların dökülmesi, kilo kaybı gibi bazı bedensel değişiklikler oluşturması ve hastanın kendi bedenini algılayışını farklılaştırmasıdır. Bununla ilgili yorum yapmaktan kaçınmak ancak hasta bu konuyla ilgili sıkıntısını dile getirdiğinde onu dinlemek daha doğru olacaktır.
“Benim bir yakınım da kanserdi ama seninki farklı atlatacaksın”
Her kanser hastasının süreci farklı olduğu için diğer hastaların durumlarıyla olumlu ya da olumsuz bir karşılaştırma yapmak onlara iyi hissettirmez.
“Acaba çok sigara içtiğin için mi hastalandın?”
Özellikle kanser tanısı ilk öğrenildiğinde hasta ve yakınlar buna bir neden bulmaya çalışırlar. Bu bağlamda hastada suçluluk duygusu uyandıran ve onu yargılayan söylemlerden kaçınılmalıdır.
“İlaçlarını düzenli kullanıyorsun değil mi?”, “Bence düzensiz besleniyorsun”, “Bugün kendini nasıl hissediyorsun?”
Hasta yakınları yaşadıkları kaygı nedeniyle bazen hastaların üzerine fazlaca düşmektedirler. Hasta kendi tedavisine ve özbakımına uyum gösterdiği halde yakınların aşırı kontrolcü davranmaları hastaların otokontrollerinin azalmasına, öfkelenmelerine ve aile içi ilişkilerin zarar görmesine neden olabilir.
“Sen hastasın yat dinlen!”, “Biz her şeyi yaparız merak etme”.
Kanser tedavisi boyunca hastaların ruhsal ve bedensel olarak yorgun hissettikleri dönemler olabilir ancak hasta yakınlarının hasta yerine her şeyi yapma çabası özgüvenlerini ve kendi yaşamları üzerindeki kontrollerini zedeleyebilir. Bunun yerine ihtiyacı olduğunda sizden destek alabileceğini bilmesi ve iyi hissettiği zamanlarda kendi uğraşlarıyla ilgilenmesi hastaya ruhsal açıdan olumlu etki sağlar.
