Boşanma ve Çocuk

Çiftler anlaşamayarak yollarını ayırdıklarında bu durumdan ruhsal olarak en çok etkilenenlerin başında çocuklar gelmektedir. Çocukların gösterdiği tepkiler yaş gruplarına göre değişmekle birlikte bu süreçten en çok etkilenen grup 3-6 yaş arası çocuklar olmaktadır. Bu yaş grubundaki çocuklar boşanmayı kendi yaptıkları bir hatanın sonucuymuş gibi görebilirler ve kendilerini suçlu hissedebilirler. Genellikle 6-8 yaştakiler üzüntü, 8-9 yaşın üzerindekiler kızgınlık duyarlar. Çiftler boşanmaya karar verdiklerinde ilk düşündükleri bu durumu çocuğa nasıl anlatacakları olmaktadır. Bazen çocuğun etkilenmemesi için ebeveynler çocuğa durumu anlatmaktan kaçınabilirler. Ancak çocuk bir şeylerin ters gittiğini hisseder ve kendisine açıklama yapılmaması daha fazla kaygılanmasına neden olur.

Çocuğa boşanma anlatılırken şunlara dikkat edilmelidir:

• Anne ve baba, boşanmaya kesin olarak karar vermeden bu konuyu konuşmamalıdır.
• Ebeveynlerden biri evden gitmeden mutlaka çocuk boşanmadan haberdar edilmelidir ancak çocuk giden ebeveynin evden ayrılışını görmek zorunda değildir.
• Anne ve baba birlikte çocukla konuşmalıdır.
• Suçun kendinde olmadığını anlamasını sağlamak, bundan sonra neler olacağını yaşına uygun bir dille anlatarak onu hazırlamak gerekir.
• Bundan sonra kimin nerede yaşayacağı, ne sıklıkla görüşüleceği anlatılmalıdır. Bu yeni düzene uymak çocuğun güven duygusu açısından önemlidir.
• Çocuğun soru sormasına izin vermeli, sorular onun anlayacağı şekilde cevaplanmalıdır.
• Anne ve baba boşansa bile, hala onun annesi ve babası olmaya devam ettikleri, sadece karı-koca olarak ayrıldıkları ifade edilmelidir.

Boşanmış çiftlerin dikkat etmesi gerekenler:

• Düzenli bir ziyaret programının hazırlanması çok önemlidir. Çocuğun kendini terk edilmiş gibi hissetmemesi için ayrı yaşadığı ebeveyninin onu ne zamanlar göreceğini bilmesi gerekir.
• Ayrı yaşayan ebeveyn, görüşme zamanlarında çocuğuyla birlikte zaman geçirmelidir. Bu vaktin sıklığından çok kalitesi önemlidir.
• Çocuğunu aldığında onu bir yük gibi görüp, babaanne/anneanneye bırakıp, kendi hayatını yaşayan bir ebeveyn çocuğa bu duyguyu veremez.

Anne ve babası boşanan çocuğun yaşayacağı en büyük ruhsal sorun, terk edilme korkusudur. Evden giden ebeveynin onu unutacağını, artık sevmeyeceğini sanır. Bu da kendine güvenini zedeleyebilir. Kimisi anne ve babasını bu işi başaramamış olmakla suçlar, onları bir araya tekrar nasıl getirebileceğini düşünür. Her yaştaki çocuklar bir süre bebeksi davranışlar gösterebilirler, öfkeli olabilirler, ya da hastaymış gibi davranabilirler. Böyle zamanlarda cezaya değil fazladan desteğe ihtiyaç duyarlar. Çocuğun duruma tepkisi normal sınırları aşarsa depresyon, kaygı bozuklukları, uyku sorunları, okul sorunları, davranış sorunları gibi ruhsal sıkıntılar ortaya çıkar.

Aile ve çift terapisi, çocuk, genç ve anne-babalar için bireysel psikoterapiler boşanma durumunda faydalı olmaktadır. Küçük yaş çocuklarıyla yapılan oyun terapisi boşanma durumunda yaşadığı ve ifade etmekte zorlandığı olumsuz duygularla baş etmesine yardımcı olur.