Gebelik Döneminde Annenin Psikolojik Durumu

Gebelik dönemi iniş-çıkışlar içeren dinamik bir dönemdir. Gebelik boyunca hormon düzeylerinde meydana gelen değişiklikler sonucunda anne adayları kolaylıkla sinirlenebilmekte ve duygudurumlarında dalgalanmalar meydana gelebilmektedir. Bu durum zaman zaman kaygıya ve strese de neden olabilir.

Gebelikte, anne karnındaki bebek annenin fiziksel, sosyal ve psikolojik durumundan etkilenmektedir. Bu etkiler fetüse plasenta yoluyla ulaşmaktadır. Annenin beden kimyası; bebeği olmasına ilişkin tutumları, duygusal durumu, yediği besinler ve genel sağlık durumu gibi birçok etkenden dolayı değişebilmektedir. Canayakın bir eşin ve yeterli aile desteğinin varlığı, ailede ekonomik istikrarın var olması, barınmaya yönelik sorunların olmaması gibi anneye temel güven duygusu veren birtakım etkenlerin sağlıklı bir bebek sahibi olmaya yönelik annenin hayalleri üzerinde olumlu etkisi olmaktadır.

Gebelikle birlikte, anne adayının yaşamını yeni sorumluluklara göre düzenlemesi gerekmektedir. Bazı durumlarda işlerini bırakmak durumunda kalan anne adayları azalan ekonomik duruma karşı mücadele vermek zorunda kalırken, bazıları da yoğun çalışma temposu içerisinde kendileriyle ilgilenecek zaman bulamayarak doğacak bebeklerini yalnız bırakabilmektedirler.

Bilimsel çalışmalara göre stres altında olan ve duygusal olarak üzgün hisseden bir anne, plasentadan geçen ve doğacak bebeğin motor aktivitesi üzerinde önemli ölçüde etkileri olan adrenalin ve kortizon hormonlarını salgılamaktadır. Benzer şekilde, psikolojik stresle gebelik komplikasyonları arasında da bir ilişki olabileceğine dair çalışmalar bulunmaktadır. Bunlar arasından en iyi bilineni stresin erken doğuma ve düşük doğum ağırlığına neden olabileceğine dair olan bulgudur. Araştırmalara göre özellikle gebeliğin ilk üç ayında anne adayının stres düzeyinin yüksek olmasının doğacak bebeğin sağlığı üzerinde ciddi etkisi bulunmaktadır.

Gebelik boyunca strese neden olan etkenler:

• İstenmeyen ya da erken gebelik
• Aileden ya da eşten destek görmemek
• Bebekte komplikasyonlar olması
• İlaçların yan etkileri
• Doğumla ilgili gerginlikler
• Aşırı kontrollü ve dikkatli bir gebelik dönemi geçirmek.

Gebelik Döneminde Stresle Baş Etmek İçin Neler Yapılmalı?

• Duygularınızı eşinizle ve arkadaşlarınızla paylaşın. Durumunuzla ilgili onları bilgilendirin.
• Doktorunuzla düzenli olarak görüşün, kontrol randevularına düzenli gitmeye özen gösterin. Gebeliğinizin gidişatı ile ilgili doktorunuzdan düzenli bilgi edinmeniz stres düzeyinizi azaltacaktır.
• Eğer eşiniz size destek olabilecek durumda değilse (sizden uzaktaysa, ilgi göstermiyorsa ya da yoksa) aile bireylerinden destek alın. Ailenizde ya da çevrenizde olan diğer çocuklarla sık vakit geçirin.
• Eğlendirici kitaplar okuyun, rahatlatıcı müzikler dinleyin ve hoşunuza giden etkinliklere katılın.
• Sağlıklı beslenmeye özen gösterin.
• Ev işleriyle, işinizdeki sorumluluklarınızla kendinizi aşırı stres yüklememeye çalışın. Sorumluluklarınızı etrafınızdakilerle paylaşın. Kendinize zaman ayırmaya gayret edin.
• Yaşantınızda size gerginlik yaratan durumlardan ve kişilerden uzak durmaya çalışın.
• Yoga ve meditasyon gibi rahatlatıcı etkinlikler yaparak zihninizi temizlemeye, sorunlarınızdan uzak kalmaya çalışın.

Doğumla ilgili edineceğiniz, etrafınızdan duyacağınız bilgiler karşısında paniklemeyin. Doğum deneyimi kadından kadına değişiklik göstermektedir. Bu konuda doktorunuzdan size gerekli bilgileri vermesini isteyin.